HET OOG DAT OVER DE TEKST VLOOG

Close reading is soms niet wenselijk

Het zal je niet verbazen: ik ben voor zorgvuldig schrijven. Maar juist omdat zorgvuldig schrijven wel eens misgaat, is het niet altijd wenselijk zorgvuldig te lezen. Leerde ik toen ik op station Abcoude langdurig naar een scherm met graffiti staarde.

Ik houd van graffiti, de teksten in stevige letters. Bij station Abcoude staat tussen de breed uitgemeten tags een klein zinnetje: Tussen nooit iets aan de hand en van alles te beleven, maak jij het verschil. Eerst zag ik het als de liefdesverklaring die het naar mijn idee moet zijn. Mooi, dacht ik, op deze plek, in die vorm. Maar toen begon ik me van alles af te vragen.

Want even een close reading. In eerste instantie denk je: Wat lief. De schrijver (ik noem hem even hij) wil iemand vertellen dat hij het nooit saai vindt met hem of haar. Ik denk tenminste dat hij dat bedoelt. Wellicht mijn fout, want het staat er niet. 

• Tussen

             Dit woord suggereert minimaal twee kanten.

• Nooit iets aan de hand

Als je zegt dat er wel iets aan de hand is, is dat meestal niet goed. Dan zijn er problemen. Nooit iets aan de hand betekent dus geen problemen. Dat is positief.

• Van alles te beleven

             Sowieso positief. Dat willen we graag, dat we dingen meemaken. 

• Het verschil maken

Een uitdrukking die vaker voor opwinding zorgt, omdat die een Anglicisme is. Het komt van ‘making the difference’. Het betekent belangrijk zijn, ertoe doen. Het verschil maken is zo’n beetje synoniem geworden met goed bezig zijn. Maar in Abcoude gaat het over verschil maken tussen twee dingen. Hoe werkt dat? Als je het verschil maakt tussen zwart en wit, wat maak je dan? Wit? Of grijs? En tussen geen problemen en dingen meemaken? Wat maak je dan??

Het punt is: Als je oppervlakkig leest, voel je best wat de schrijver bedoelt. Daarmee houd ik geen pleidooi voor net zo onzorgvuldig schrijven als een verliefde graffiti-artiest, maar voor de wenselijkheid van af en toe door je oogharen lezen. 

Soms wou je dat je oog over de tekst vloog. Duikt die erin, dan gaat er iets verloren.