LET’S TALK ABOUT TEXT, BABY

En hoe ik met jou verbonden ben

Let’s talk about text, baby. Want tekst is niet zomaar iets. Tekst is de draad tussen jou en mij en alle denkbare plaatsen en tijden. 

Het woord tekst is afgeleid van het Latijnse texere, wat weven of vlechten betekent. Vandaar ook ons woord textiel. Textus betekent weefsel of vlechtwerk en ook wel: structuur van een werk. Dan kun je allereerst denken aan de interne structuur. De woorden en zinnen die samen in een vlechtwerk van taal een boodschap kunnen overbrengen. In die zin is de herkomst van het woord tekst volkomen duidelijk.

Maar textus gaat niet alleen over interne structuur. Tekst gaat ook een weefsel aan met iets buiten zichzelf, aldus communicatiewetenschapper Christoph Sauer*. Deze blog bijvoorbeeld plaatst mijn gedachten buiten mij en maakt ze daardoor toegankelijk voor jou. Door tekst kunnen we de beperkingen in ruimte, persoon en tijd overwinnen. Ik kan met jou communiceren, terwijl jij op een andere plek bent en op een later moment dan dat ik dit schrijf. 

Teksten zijn taaluitingen die door ruimte en tijd verplaatst kunnen worden. Al overleeft niet iedere tekst deze verplaatsing. Literatuurwetenschapper Willie van Peer** zegt het het mooist:

'Tussen de draden van de tijd weven we ruimtelijke ontmoetingen met het andere – datgene wat niet hier en nu is. Alleen, dat weven lukt ons niet altijd even goed. Soms breekt een draad af (een efemere*** tekst), en moeten we elders weer opnieuw beginnen. Het proces van teksten maken is een steeds weer opnieuw proberen om de tijd vast te houden. Soms - heel soms - slagen we daarin. Dan loopt een ononderbroken draad door het hele weefsel heen: door een veelheid aan ruimtelijke situaties en door de verder tikkende tijd weeft in dat geval een tekst de cultuur aan elkaar.'

Intussen weeft mijn blog een draad naar jou. Weef vooral terug.

______________________________________________________________________

* Voor zijn artikel ‘Oraliteit, literaliteit en medialiteit’ moet je even Googlen. Het is een download, ik kan geen link plaatsen.

** Uit: ‘Sleutelwoorden’ van Willie van Peer en Katinka Dijkstra.

*** Efemeer komt van het Griekse epi (op) en hemèra (dag): op één dag, kortstondig. Man man, wat een snoepwinkel is taal…