13-03-2014

BEGREPEN NIET WAAROM IK TAALLES HEEFT

Over het dilemma van de (taal)trainer

Een cursiste die een taaltraining bij mij volgt, mailt me omdat ze vindt dat ze geen training nodig heeft. Uit de mail blijkt het tegendeel. De cursiste weet niet wat ze niet weet. Unknown unknowns, daar zijn ze weer. Zie ook mijn blog over Red Teaming in communicatie. Hoe ga je daar als trainer mee om? Moet je cursisten altijd op de hoogte brengen van alle gaten in hun kennis?

hoi We hebben dit eerder besproken maar ik ben wat verder met de nederlandse taal als mijn collega's.

Ik heb er veel belang bij met zinsvorming volgens karin is dat nog niet goed genoeg,maar om elke 2 weken een middag te zitten vindt ik te veel van het goede, kan ik niet 1x per maand maar dan echt alleen voor zinsvorming,ik heb rondgevraagt bij collega's ivm.zinsvorming die vertelde mij dat het goed gaat.

begrepen niet waarom ik taalles heeft ,maar ik kan er alleen maar beter door worden. 
Of dat je mij enkele handvaten aanreikt om mezelf te beteren.

gr marcella

Deze mail stuurde een cursiste van mijn taaltraining voor laaggeletterden. Ik was even stil toen ik de mail las. De kloof tussen talig en niet-zo-talig Nederland blijft me raken. Marcella is een autochtone Nederlandse vrouw, met een goed denkniveau. Mondeling drukt ze zich duidelijk uit. Maar haar schriftelijke taal rammelt zozeer, dat zij hierop aangesproken werd door haar leidinggevende Karin. Haar taalbeheersing belemmert Marcella in haar loopbaan.

Niet echt aardig

De taaltraining was vrijwillig, in de vrije tijd van de deelneemsters. Als Marcella niet wilde, kon ik haar niet verplichten. En haar leidinggevende ook niet. Marcella had er overduidelijk geen zin in, dat zag ik ook wel in de les. Ik kon haar laten gaan, maar dat wilde ik niet. Ik wilde haar laten weten wat zij niet weet. De mail maakte duidelijk dat ze wel degelijk taaltraining nodig heeft en dat heb ik haar verteld. Ze vond me op dat moment geloof ik niet echt aardig. Toch besloot ze te blijven.

In het ongewisse

Marcella was niet de enige van de groep die niet wist wat ze niet wist. Andere cursisten hadden een nog lager taalniveau en worstelden zich door mijn schrijfopdrachten heen. Bij hen koos ik er vaak voor om niet precies uit te leggen wat ze niet wisten. Ik koos ervoor om hen eerst op onderdelen verder te helpen, zoals voorbereiden, structureren en formuleren. Over wat ze niet wisten op het gebied van spelling, liet ik hen in het ongewisse. Schrijven is al complex genoeg zonder ingewikkelde spellingsregels.

Zij trots en ik trots

Maar Marcella kon meer aan. En dat bleek. Ze is in mijn training gebleven. In de laatste schrijfopdracht die ze deed zat – op een paar kleine overtredingen na – geen taalfout. Haar zinnen hadden een kop en een staart, ze gebruikte hoofdletters, punten en komma's op de juiste plaatsen en alle d's en t's waren goed. Dat heb ik haar gemeld. Zij trots en ik trots.

Trainer moet laveren

Met andere woorden, als trainer moet je laveren, zo heb ik geleerd. Zijn de gaten in de kennis van de deelnemer groot en veelvuldig, zwijg dan daarover. Anders ontmoedig je de deelnemer. Maar zijn de gaten te overzien, dan moet je duidelijk zijn. Laat zien dat de ander niet weet wat hij niet weet. Zo dichten we hopelijk ooit de kloof. Wil jij dat ook? Bel of mail me om te bespreken wat we voor elkaar kunnen betekenen.

(De namen Marcella en Karin zijn verzonnen)