POSITIVO'S ZIJN GEEN NAIVO'S
Ik heb een voorstel: laten we de wereld eens met een positieve blik bekijken. Dat klinkt als een wild idee, met alles wat er zoal gaande is. Toch is dit geen pleidooi voor de roze bril. De positieve benadering betekent niet dat je alleen kijkt naar wat goed gaat, maar naar het geheel. De positivo’s als holisten, zeg maar.
Ik schrijf veel over de zorg. Zo mocht ik laatst voor ZonMw een reeks interviews doen over Safety II. Safety-II is als gedachtegoed in opkomst in de gezondheidszorg. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar fouten en risico's, maar juist ook naar wat goed gaat in het normale functioneren van teams en wat we daarvan kunnen leren.
De meeste patiënten blijven leven
Het is daarmee niet zo dat fouten en risico’s worden genegeerd. Zoals professor Ian Leistikow van de Erasmus Universiteit zegt: ‘Bij leren van het dagelijkse werk horen ook de dingen die fout gaan. Het kan niet zo zijn dat we niet kijken naar de patiënt die sterft, omdat de meeste patiënten blijven leven. Je kunt niet tegen verwanten van een overleden patiënt zeggen: Sorry, meestal doen we ons werk wél goed. Safety-II is beseffen dat het nuttig is naar het geheel van de dagelijkse praktijk te kijken.’
Nog twee positieve stromingen
Safety-II staat niet op zichzelf. In de gezondheidszorg is Positieve Gezondheid ook een belangrijk begrip. In plaats van gezondheid als de afwezigheid van ziekte te beschouwen, draait Positieve Gezondheid om een bredere kijk op gezondheid en wat daaraan bijdraagt. En Positieve Psychologie – mijn dochter startte dit jaar met een master in dit vakgebied – focust niet op mentale aandoeningen, maar onderzoekt juist manieren waarop mensen een bevredigend leven kunnen leiden.
Positivo's zijn hard nodig
Het is opvallend dat Positieve Gezondheid, Positieve Psychologie en Safety-II bijna gelijktijdig zijn opgekomen als nieuwe stromingen. Traditionele benaderingen zijn vaak gericht op het oplossen van tekorten, ziektes of risico’s. Wat daarbij buiten beschouwing blijft is dat er zoveel ook goed gaat. Hoe kunnen we juist dat versterken? De positieve benadering geeft ruimte aan een bredere blik, met aandacht voor het geheel. Positivo’s zijn geen naivo’s, ze zijn hard nodig.
Lees hier het hele interview met prof. dr. Ian Leistikow.